Alles is mogelijk, als je weet hoe!

Brrr... hopelijk las u de kop boven deze tekst met enige huiver. Net als ik overigens, want hij is niet van mij - gelukkig. In de wereld van prikkelende stellingen is dit de über-losseflodder. Natuurlijk kun je een val van 30-hoog overleven als je een daarbij passende techniek van valbreken beheerst. Je kunt over de zon wandelen als je weet hoe de afstand daartoe te overbruggen en de omstandigheden trotseren. En ik kan mijn moeder weer meenemen voor een dagje Scheveningen als ik weet hoe je de doden weer tot leven wekt. Is allemaal waar. En slaat natuurlijk nergens op.

Dit soort maakbaarheidstaal sluipt er snel in als mensen hun eigen belofte wat al te eager willen uitventen. Eigenlijk schandalig, want je schuift de schuld van eventueel uitblijven van succes daarmee gemakshalve op het bordje van een ander. De drang om met beloftes te paaien wint het dan van het gezonde verstand dat zegt dat je duidelijk moet maken wie je bent en wat je kunt. Hoed je voor de mistbouwers van onze informatiemaatschappij. Er zijn meer voorbeelden van dergelijke begripsinflatie. Zo'n twintig jaar geleden had elk bedrijf ineens een filosofie. Niks Plato of Epictetus: "Onze filosofie is om de levenskwaliteit van onze klanten te verrijken door ze te overtuigen van de voordelen van het baardwerend recinit in onze scheerschuim, met 60% omzetgroei als gevolg".
Prik ze door, die woordballonnetjes.

'Gamechanger' is de laatste loot aan deze frasenboom. Het is niet meer voldoende om een verschil te maken, om een bijdrage te leveren, of een deel van de oplossing te kunnen (helpen) realiseren. De claim kan best groter: we veranderen niet alleen uitkomst of resultaten, we veranderen het hele spel, de regels, het speelveld. Wel even opletten dat je zelf als opdrachtgever niet gaandeweg de change opzijgeschoven wordt. Het is een leuk begrip, maar ook gamechangen gaat voorbij aan het gegeven dat de meeste vooruitgang nu eenmaal met stapjes gemaakt wordt, in overleg en afstemming met anderen, bouwend op inzichten die we eerder hebben opgedaan en gebaseerd op verwachtingen voor de toekomst. De gamechanger als bulldozer voor wie geen tijd heeft voor zaaien, groeitijd en gieter.

Een echte gamechanger worden is maar weinigen gegeven. Copernicus, Oprah, Jobs, Turing. Met teveel gamechangers wordt gamechangen de norm en daarmee heft het zichzelf op. Alleen daarom al zullen we maar zelden echte gamechangers tegenkomen - laat staan worden. Wees waakzaam als de claim rondwaart. Want we willen misschien allemaal snel vooruitkomen, maar dat is niet altijd verstandig. Je kunt misschien best weten hoe je in de bebouwde kom van onze samenleving toch 120 kunt rijden. Maar de meesten vliegen dan gewoon uit de bocht.

LINKS
* Bij Shell ben je tegenwoordig niet meer zomaar een werknemer...
* De Nederlandse Gamechanger combineert de voordelen van een digitale iPad met een bordspel...