dinsdag 8 januari 2013

Creativiteit is de nieuwe Wereldvrede

Miss Italy keek met een warme blik rechtstreeks in de camera. De vraag hing nog in de lucht: wat is de grootste wens die je heimelijk koestert? 'My biggest wish?' herhaalde ze, als om te bewijzen dat het met haar auditieve vaardigheden wel snor zat, "Is an end to all wars. And worldpeace for everyone."

Heerlijk, zo'n groots antwoord dat uitgroeit tot symbool van nietszeggendheid. Een antwoord dat enkele maatjes te groot is, niet alleen voor de slanke dennen van een miss-verkiezing. Misschien ooit ontwapenend goedbedoeld, maar niet houdbaar meer in een mediatijdperk waarin iedereen de complexiteit van de wereld goed onder ogen krijgt. Wereldvrede realiseer je niet met goede bedoelingen en een wensput.

Tegenwoordig zie ik een ander begrip steeds meer zo'n status krijgen. Op vragen als wat de samenleving in tijden van recessie nodig heeft, wat een goede leerkracht kenmerkt, of wat de essentie van moderne bedrijfsvoering is, duikt vaak datzelfde antwoord op: creativiteit. Tegenwoordig moet iedereen naast teamplayer, flexibel, resultaatgericht en initiatiefrijk vooral ook creatief zijn. Help, denk ik dan, laten er alsjeblieft wat mensen overblijven die zich nauwgezet en geconcentreerd aan een vast omschreven taak kunnen zetten. Vaklui, wetenschappers, beveiligers en boekhouders. Eerst punctueel en vakkundig, dan misschien, misschien... een beetje creativiteit en flexibiliteit.

Ik snap het wel enigszins: onze kennissamenleving ziet iedereen graag snel schakelen, een leven lang leren, zijn eigen verantwoordelijkheid nemen en onverwachte succesvolle wendingen maken. Wie daarin niet slaagt, heeft dat aan zichzelf te danken: had je maar creatief moeten zijn. Dergelijke zaken devalueren niet alleen het begrip creativiteit, maar maken ook lui. Want wie vraagt door op wat er echt voor nodig is om creativiteit te realiseren? Hoe we creativiteit precies zien in termen van competenties en vaardigheden? Wat mag je van de creativiteit wensende samenleving verwachten aan investering? Welke budgettaire, facilitaire en logistieke inspanningen leveren we om wat exact te bereiken?

Onze minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen Bussemaker zegt er het volgende over (de Volkskrant, 17 dec 2012):"Kunst laat ons op een andere manier naar onszelf kijken. Kunst roept verwondering op, confronteert, emotioneert. Kunst stimuleert je creativiteit. En zonder creativiteit kom je helemaal nergens." Een interessante uitspraak voor de bazin van een departement dat recent zo rigoreus de kaasbijlmethode hanteerde, met name voor de kunstensector. Naar welk 'ergens' leidt haar invulling van creativiteit nu precies dan? Wat gaat ze daarvoor in stelling brengen? Welke concrete problemen ontwaart ze en op welke eh... creatieve wijze denkt ze die op te lossen? Dus om te voorkomen dat we over een paar jaar met een resultaat zitten dat niemand kan bevredigen omdat iedereen een eigen invulling aan het gegeven gaf: eis duidelijkheid. Boter bij de vis. Maak duidelijk wat er moet gebeuren en wat daarvoor ingebracht wordt. Schep heldere contouren en verwachtingen in plaats van sociaal goed klinkende gemeenplaatsen.

Anders krijgen we straks weer een onderwerp dat blijft steken in wat loze lieve beweringen voor een camera. Wereldvrede en creativiteit voor iedereen. Applaus.

LINKS
* Interview met minister Bussemaker (VK 17 dec 2012)...
* Het valt niet mee als Miss-contest deelneemster om iets anders dan World Peace te wensen...





Geen opmerkingen:

Een reactie posten